Ziemia Śmigielska w II półroczu 1922 roku w kronice „Orędownika Śmigielskiego” 17 lutego 2014
W sierpniu miało miejsce poświęcenie figury Serca NMP – to „P” powinno tu chyba być znajdującej się przy szosie prowadzącej ze Śmigla do Nietążkowa, tuż obok dworca kolejowego. Figura stanęła w tym samym miejscu, w którym w roku poprzednim wiatr lub złośliwa ręka ludzka strąciła ją z postumentu. Fundatorem figury był p. M. Maciejewski. Kolejny odpust w Górce Duchownej rozpoczął się 2 września i trwał do 10 września. Ks. proboszcz Kolasiński informował, że w czasie odpustu w 1921 roku udzielono 10,5 tysiąca komunii św. 1 października odbył się koncert prof. Łukasiewicza. Dochód z koncertu był przeznaczony na odnowienie fary. Warto wspomnieć, że cena biletu na miejsce rezerwowane wynosiła 3000 mkp. na krzesło „I rzędowe” 2000 mkp, „II rzędowe” 1000 mkp.
Wiele informacji, jakie ukazywały się wówczas w gazecie, dotyczyło funkcjonowania kolejki wąskotorowej. Od 1 sierpnia Dyrekcja Powiatowej Kolejki Śmigielskiej podwyższyła taryfę na przewozy towarowe i osobowe o 50-100%. Od 6 grudnia zawieszono kursowanie pociągów między Wielichowem a Rakoniewicami z powodu braku węgla. Mieszkańcy powiatu narzekali: „Nieszczęśliwe miasto pod względem komunikacji t.j. powiatowe miasto Śmigiel ma źle skomunikowane pociągi, nie opalane poczekalnie itp.”
W II półroczu miało miejsce wiele wydarzeń o charakterze politycznym i patriotycznym. 23 lipca Związek Towarzystw Polskich w Śmiglu zorganizował w Strzelnicy uroczyste obchody rocznicy bitwy pod Grunwaldem. Po mszy św. był wykład, deklamacje i występ chóru „Harmonia”. Wezwano społeczeństwo do dekoracji domów i sklepów. Z uwagi na to, że wybory do rady miejskiej z 13 listopada 1921 roku zostały wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego unieważnione, ponowny wybór 12 radnych został zapowiedziany na dzień 26 listopada 1922 roku. W ramach akcji przedwyborczej na podwórzu parafialnym odbył się 8 października wiec, na który przybyło około 800 osób. Referat wygłosił robotnik ze Śmigla p. Gintrowski. W apelu przedwyborczym Chrześcijański Związek Jedności Narodowej głosił:
Dziś nie cudem, ale trudem
Miarą, wiarą i ofiarą
Pozostaniem wolnym ludem.
Wcześniejsze wybory do Sejmu wygrała w mieście i powiecie zdecydowanie prawica. W Śmiglu oddano na nią 1052 głosy, a na inne ugrupowania 411 i 154. W powiecie na prawicę oddano 11 034 głosy, pozostałe ugrupowania otrzymały 2 695 i 1514 głosów. 30 listopada, w rocznicę wybuchu Powstania Listopadowego, zgodnie z coroczną tradycją Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” zorganizowało patriotyczną imprezę ze śpiewami, deklamacjami, a także przedstawiono poemat sceniczny „Na krwawy chrzest”. Na początku roku szkolnego p. Kowalski z Towarzystwa Nauczycieli wygłosił w Strzelnicy wykład „W jakiej mierze odpowiada nowo zaprowadzony elementarz wymaganiom naszej szkoły”.
Z zamieszczonych w gazecie ogłoszeń można było się dowiedzieć, że w Śmiglu funkcjonuje:
Atelier dla sztucznych zębów z kauczuki i metalu.
Korony, mostki i plombowanie,
Specjalność: Wyrywanie zębów.
Mistrz Kowalski ze Starego Bojanowa proponował „dobrą krowę do sprzedania”, a firma „Carmen” urządziła: „…przepiękną i podziwu godną Wystawę Damskich Kapeluszy, ostatniej nowości”. Warto wspomnieć, że tradycyjny jarmark jesienny odbył się w Śmiglu 20 września. W omawianym okresie miały miejsce również wydarzenia prozaiczne. O jednym z nich jest mowa w następującym ogłoszeniu: „Zagubiono tasak rzeźnicki w drodze z ulicy Zdrojowej do Rzeźni. Uczciwy znalazca zechce zwrócić do Richarda Vogla, mistrza rzeźnickiego w Rynku, za odpowiednim wynagrodzeniem”. W tym czasie zaistniały również liczne nieszczęśliwe wypadki i wydarzenia kryminalne. 23 sierpnia gazeta informowała: „Groźny pożar w Koszanowie. Ubiegłej nocy około 1.30 wybuchł pożar w majętności p. Hoffmannswaldana, spaliła się doszczętnie stodoła długości 88 m i szerokości 14 m i wszystko co tam się znajdowało”. 14 grudnia pochwalono miejscowych policjantów: „Złodziej włóczęga. Wczoraj wpadł w ręce policji państwowej w Starym Bojanowie niejaki Józef Domagała, który pod pretekstem szukania noclegu okradł tych, którzy litościwym sercem przyjmowali go na nocleg. Łup z ostatniej kradzieży przedstawia się następująco: 1 pościelowa powłoka w czerwone kratki, 2 derki, 1 prześcieradło, 3 ręczniki, 2 koszule męskie, 1 para gatków męskich i powłóczenie na pościel, 1 para butów i 1 para trzewików” Strajki nie omijały w tym czasie także Ziemi Śmigielskiej. Z tym związane było podziękowanie Jana Żółtowskiego z Czacza dla mieszkańców Czacza, Karśnic, Nowego Białcza i Brońska, którzy pomogli przy zbiorach w okresie strajku rolnego.
Jan Pawicki
